Object

Pelgrimsteken met het Mirakel van Amsterdam

In 1345 vond in Amsterdam het zogenaamde Amsterdamse hostiewonder plaats, in een huis aan de Kalverstraat.

Pelgrimsteken met het Mirakel van Amsterdam

Het hostiewonder
In dit huis werd een hostie in een haardvuur uitgebraakt door een ernstig zieke man, waarna het op wonderbaarlijke wijze onaangetast bleef door het vuur. Dit mirakel maakte van Amsterdam een van de belangrijkste bedevaartsoorden van de Nederlanden. Het Heilige Sacrament dat uit dit mirakel ontstond, kreeg zijn eigen kapel tussen de Kalverstraat en het Rokin. Deze kapel groeide uit tot een kerk en heeft daar uiteindelijk gestaan tot 1908.

Nieuwe exemplaren
Opvallend is dat al in 1346 verslag wordt gedaan van aantasting van de hostie. Het werd daarna toegestaan om nieuwe hosties te maken, zodat de devotie in stand kon worden gehouden. Het laatste exemplaar van een van deze hosties is verloren gegaan in 1578, na de bestorming van de kapel. Nog wel verkrijgbaar toen was de as van het miraculeuze vuur uit 1345.

Het tonen van de hostie
Zoals uit bovenstaande blijkt, kwam de bedevaart naar het Heilige Sacrament vrij snel op gang, binnen een jaar nadat het mirakel plaats vond. Op hoogtijdagen werd de heilige hostie in een monstrans getoond. Dit is symbolisch te zien op de insigne die pelgrims naar Amsterdam ter plekke konden kopen. Afgebeeld is de hostie in een monstrans, omhooggehouden door twee engelen.

Stille Omgang door Amsterdam
De devotie werd na de Reformatie van de zeventiende en achttiende eeuw in beperkte mate in stand gehouden. In de periode werd het Heilige Sacrament verplaatst van de Heilige Stede naar het Begijnhof, waar het zich nog steeds bevindt. Halverwege de negentiende eeuw werd er dankzij de Katholieke herleving een nieuwe impuls aan de devotie gegeven. Sinds 1881 is er weer sprake van een nationale bedevaart, waarvan de Stille Omgang door de Amsterdamse binnenstad het bekendste onderdeel is.

Alle rechten voorbehouden