André loopt de tocht naar Santiago is delen: 4 jaar geleden liep hij van Rotterdam naar Vezelay, dit jaar loopt hij van Vezelay naar Roncesvalles. Zijn werkgever, een kerk, biedt hem 1x per 4 jaar een sabbatical. Hij gebruikt deze om zich te bezinnen op zijn geloof en op zijn plek in de wereld.
We zijn hem in de afgelopen weken regelmatig tegen gekomen. We hebben met hem gebasketbald in de gymzaal waar we geslapen hebben, we hebben samen ons eten gedeeld toen we in een gite sliepen waar in de verste verte geen winkel was, en we hebben met hem lange gesprekken gevoerd, tijdens het lopen en daarna.
Ook André heeft beperkt tijd. Hierdoor moet hij, wil hij zijn doel voor dit jaar halen, meer vaart gaan maken. We nemen afscheid in de hoop en verwachting dat we hem verderop op de route nog wel zullen tegenkomen.
Wij komen uiteindelijk op zijn laatste sabbatical-dag in Roncesvalles aan. Aan de uitbater van de refugio vragen we of ze hem gezien hebben. Hij was hen zeker opgevallen. hij is twee dagen geleden huilend de refugio binnen gewandeld. Vanmorgen heeft hij afscheid van hen genomen. Daarbij stroomden de tranen weer over zijn wangen.
Ik vind het jammer dat we hem net gemist hebben. Ik snap niet helemaal waar zijn tranen vandaan kwamen. Waarom had hij niet gestraald van geluk en trots vanwege het feit dat hij zijn doel gehaald heeft? Ik kan het hem niet meer vragen.
Ongeveer zes weken later bereiken wij ons doel: de kathedraal van St. Jacob in Santiago. Na ruim drie maanden ploeteren en doorzetten ben ik trots dat we het gehaald hebben. Maar ik ben niet blij:tranen stromen over mijn wangen als ik nog niet eens op het grote plein ben aangekomen. Op het plein zelf poseren we lachend voor ons eigen fototoestel. Maar ik ben niet blij!
Nu pas begrijp ik wat André voelde bij zijn eindpunt.
De aankomst is vooral ook een afscheid van een prachtige, verrijkende periode. Een periode waarin we met vele anderen hetzelfde doel nastreefden en met elkaar plezier en tegenslag uit heden en verleden deelden. Ik heb voor het eerst enorme vrijheid ervaren terwijl ik vaak boven mezelf moest uitstijgen om het te kunnen volhouden. Het is een afscheid, maar naarmate de tijd na aankomst vordert, is het ook steeds meer een nieuw begin van de rest van onze (wereld)reis.
Pas later ervaren we dat de camino en alle mooie mensen die we zijn tegen gekomen, onderdeel zijn geworden van ons zelf. Zoals een bekende Nederlandse zanger al schreef: 'afscheid nemen (van de camino) bestaat niet'.
Afscheid van de camino??
Santiago gehaald, maar toch niet blij.