Annemieke Versteeg
Routes langs Saint-Jean
De vroegst bekende pelgrimsreisgids dateert uit de twaalfde eeuw en is onderdeel van de Codex Calixtinus, vernoemd naar paus Calixtus II (1119-1124). De Gids noemt voor Frankrijk vier verschillende pelgrimsroutes naar Santiago de Compostela. Ze beginnen in Parijs, Vézelay, Le Puy en Velay en Arles. De eerste drie routes komen samen in Saint-Jean, de route vanuit Arles komt via de Somportpas Spanje binnen. Bij Puente la Reina tenslotte voegen de vier wegen zich samen. In Saint-Jean-Pied-de-Port namen de pelgrims een rustpauze en groepeerden zich om gezamenlijkde Pyreneeën te trotseren.
Trots
Nog steeds is de tocht van Saint-Jean-Pied-de-Port naar Roncesvalles een zwaar onderdeel van de Camino, de verzameling wegen naar Santiago. Pelgrims die vertellen dat ze hun tocht in Saint-Jean zijn begonnen, zijn daar terecht trots op. Saint Jean-Pied-de-Port (in het Baskisch: Donibane Garazi) ligt in het Franse departement Pyrénées-Atlantiques. De stad is altijd een belangrijk punt geweest op de pelgrimsroute naar Santiago en dankt haar naam voet van de pas aan haar ligging aan de voet van de Pyreneeën.
Bezienswaardigheden
Het is een charmante stad met geplaveide straatjes, zandstenen muren en oude stadswallen. Bezienswaardig zijn onder meer de veertiende-eeuwse Église Notre-Dame-du-Bout-du-Pont met zuilen van roze zandsteen, het stadhuis Maison Mansart en het vijftiende-eeuwse vakwerkhuis Maison Arcanzola in de Rue de la Citadelle. De citadel, die tachtig meter boven de stad uittorent, was door zijn hoge ligging belangrijk voor het verdedigen en het bewaken van de wegen door dit deel van de Pyreneeën.
Werelderfgoed
De Saint-Jacques-Poort, één van de toegangswegen tot de stad, kreeg zijn naam vanwege de vele pelgrims die hem passeerden op weg naar Compostela. De poort staat op de Werelderfgoedlijst van de Unesco. Uit het reisverslag van de pelgrim Domenico Laffi weten we dat hij de stad behoorlijk groot vond en goed verdedigd. Ook: Er is een overvloed aan fruit en wijn en ze zijn begonnen met de verkoop van Spaanse wijn, die we geproefd hebben.
Wanhopig verdwaald
Na dit veelbelovende begin van de etappe liep het voor Laffi en zijn reisgenoot bijna uit op een drama. Ze verdwaalden in de bergen en toen de nacht viel werden ze wanhopig. Toen ze uiteindelijk een huis bereikten, waren ze zo opgelucht dat ze de bewoner wilden betalen wat hij maar vroeg. Ze bleven overnachten en de volgende dag wilde de gastvrije bewoner van geen betaling weten. Hij was geen herbergier, zo zei hij, en had hen geholpen uit liefde voor God. Te Deum Laudamus, zongen Laffi en zijn reisgenoot, toen ze heelhuids de oude kleine kapel op de top van de Pyreneeën bereikten.
