Roncesvalles

PAS VAN IBANETA
Vanaf Saint-Jean-Pied-de-Port is het een flinke klim naar de op 1066 meter hoogte gelegen pas van Ibaneta. Hier staat al sinds de elfde eeuw een kapel waarvan de klok 's nachts en bij nevel hard werd geluid om de pelgrims niet te laten verdwalen. Van de elfde eeuwse kapel is niets meer over, de huidige kapel dateert van 1954. Op deze pas zou Karel de Grote toen hij Spanje binnentrok een kruis hebben geplant en gebeden hebben tot Sint Jakob.

KLOOSTER VAN RONCESVALLES
Bergafwaarts ligt Roncesvalles, het is niet meer dan een gehucht, het dorp telt nauwelijks meer dan dertig inwoners. Maar voor pelgrims is het altijd een belangrijke plaats geweest. Al in de dertiende eeuw was het hospitaal van Roncesvalles het meest befaamde en geroemde van heel de camino!
Tegenwoordig bestaat Roncesvalles uit niet meer dan een klooster dat nog bewoond wordt door een aantal Augustijner monniken. De dertiende eeuwse kerk is gerestaureerd, net als de kapittelzaal waar sinds 1912 het 13e eeuwse liggende standbeeld van koning Sacho IV op een graftombe is neergelegd.
Er is ook een museum waar vooral edelsmeedkunst is te bewonderen. Het pronkstuk is het zogenaamde schaakbord van Karel de Grote. Achter elk vlak is een reliek te zien.

KAREL DE GROTE EN HET ROELANTSLIED
Roncesvalles en Ibaneta zijn plaatsen van belang in het leven van de Frankische koning. Na de jarenlange strijd van de christelijke Franken onder leiding van Karel de Grote tegen de Saracenen in Spanje zou de vrede eindelijk worden getekend.
Karel de Grote en zijn legers trokken zich terug. Op hun terugweg sloegen ze op 15 augustus 778 hun kamp op bij Roncesvalles. Die nacht werd de achterhoede van het 20.000 koppen tellende Karolingische leger, aangevallen door de Basken. Roelant die de leiding had over de achterhoede wilde niet meteen op zijn hoorn blazen om hulp in te roepen en dat werd hem fataal. Toen de Frankische koning arriveerde was het te laat. Zijn trouwe metgezel Roelant had het leven gelaten en met hem velen van zijn manschappen. Dit verhaal van dwaasheid en heldendom is later opgetekend en bekend geworden als het Roelantslied of 'Den droeflijken strijt opten berch van Roncevale' zoals het in de zestiende eeuw in de Nederlanden verscheen.

Een aantal plaatsen herinneren nog aan deze geschiedenis zoals de 12 eeuwse kapel op het terrein voor het klooster van Roncesvalles die ook wel de kapel van Roelant wordt genoemd. En op een heuveltje naast de kapel op de pas van Ibaneta planten de pelgrims naar het voorbeeld van Karel de Grote nog steeds een kruisje.